53-cu Vehabilere cavabim...
Vəhabilər özlərinə islamin weyxi hesab edən ibn teymiyə haqqinda söhbet açacaqiq..Ibn teymiye dəli ,biddetçi vé kafir olmusdur .Mən öz şie kitabindan yox,əhli sünnenin mötebər hədis ve kitablarindan ibn teymiyenin necə zelil bedbəxt olduqunu isbat edəcəyəm.Bunu bütün şie qardaş və bacilarada tövsuye edirəm ki , bunu paylaşsin həmdə ki ,öz kitabçasinda yaddaşa vursun .Çünki bu délillər vəhabilərə cavab vérmək dahada əfsəldir..
Əhli Sünnə Büyüklerinden İbn Batute, İbni
Teymiyeni Deli olaraq adlandırmaqdadır
Faslı məşhur səyyah səfər namesinde belə
yazmaqdadır: "Dimeşk'te (Şam) böyük
Hambeli fəqihlərindən İbni Teymiyyə
adında birini gördüm. Müxtəlif fənlər
danışırdı, ancaq ağlı yerində deyildi.
(Rihlət İbn Betute, c. 1, s. 57)
Əhli sünnənin böyük alimlərindən Şevkani,
İbni Teymiyyənin "Şeyxülislam" deyilməsinin
küfr olduğunu söyləməkdədir.
Məhəmməd Buxari Hənəfi (ölümü 841),
İbni Teymiyyənin bidət və tekfirini
kitabında açıqca ifadə və belə
deməkdədir: Hər kim İbni Teymiyyənin
"Şeyxülislam" təbirini istifadə etsə
"KAFİR" dir. (Bedrü't Tali ", c. 2, s. 260)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən İbni
Həcər Məkki, İbni Teymiyyənin Azğın və
yoldan çıxarıcı olaraq xatırlamaqdadır.
Əhli sünnənin böyük alimlərindən İbni
Həcəri Məkki (Ölümü, 974), İbn Teymiyyə
haqqında bunları yazır: Allah onu
rəzil, azğın, kor və kar qərar etmişdir.
Əhli sünnənin böyükləri və Şafii, Maliki və
Hənəfi müasirləri onun düşüncə və
sözlərinin fasid olduğunu tasrih
etmişlər ... İbni Teymiyyənin sözləri
dəyərsizdir. Bidət çıxaran, azğın, azğın
edici və mötədil olmayan biridir. Allah, ona
(Rəhmətiylə deyil) ədalətiylə davransın və
bizləri onun pis inanclarından və
gedişindən qorusun. (Əl- Fətava
Hədisiyə, s. 86)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən Qazı
Şafii, İbni Teymiyyə təqibçilərinin, qanının
halal olduğunu söyləməkdədir.
Əhli sünnənin iki böyük alimi İbni Həcər
Əsqəlani (Ölümü, 852) və Şevkani
(Ölümü, 1255) belə yazmışlar: Qazı
Şafii Dəməşq, Şamda belə bir duyuru
edilməsini əmr etmişdir: Hər kim İbni
Teymiyyənin etiqadına inanırsa qanı və
malı halaldır. (Ed Dayanarıl kamini, c. 1,
s. 147; Əl- Bedru't Tali ", c. 1, s. 67 və
Mir'tu'l Cenan, c. 2, s. 242)
Əhli sünnənin böyük alimlərindən hisni
Dımeşki, İbni Teymiyyənin Zındık olduğunu
söyləməkdədir
Hisni Dımeşki belə yazmaqdadır: Elm
dəryası olaraq vasıflandırılan İbni
Teymiyeni, Bəzi böyük öncülermutlak
zındıq (mülhid) olaraq sayırlar.
Böyük alimlərin onu bu şəkildə
vasıflandırmasının səbəbi isə onlar, İbni
Teymiyyənin bütün əsərlərini araşdırmış və
səhih bir inanca gəlmişlər ki İbni
Teymiyyə, bir çox yerdə bəzi
Müsəlmanları təkfir etməkdə və bəzi
yerlərdə isə onları azğın bilir.
İbni Teymiyyənin kitabları Haqq Təalanın
məxluqata bənzədilməsi və Bari "
Təalanın şəxsinin cismə təşbeh
verilməsiylə doludur. Eyni şəkildə
Rəsuli-Əkrəmin (s.a.a), Şeyheyne (Əbu
Bəkir və Ömər) dil uzatmaqda və
Abdullah Bin Abbası təkfir edir.
ibni Teymiyyə, İbn Abbası mülhid,
Abdullah İbni Öməri günahkar, azğın və
bidətçi saymaqdadır. Bu sözlərini Sıratu'l
Müstəqim kitabında ifadə etmişdir.
(Def'u Şübhə Ani'r Rəsul, Təhqiq
Cemaatu'n Mine'l Üləma, s. 125)
Hins Dımeşki, başqa bir yerdə belə
yazmaqdadır: İbni Teymiyyə demişdir ki
hər kim ölü birindən və ya uzaqdakı
birindən mədət ümid etsəniz ... zalım, azğın
və müşrikdir.
İbni Teymiyyənin bu sözlərindən insanın
bədəni titrəməkdədir. Bu söz, Harranı
Zındık'ı İbni Teymiyyənin əvvəl heç bir
zaman və heç bir yerdə heç kimin
ağzından çıxmamışdır. Bu cahil və quru
zındıq, Ömərin hekayəsini çirkli niyyətinə
qovuşmaq üçün özünə vəsilə qərar
qılmış və əvvəl və axır əfəndisi olan
Hz. Rəsuli-Əkrəmin (s.a.a) mövqesini
dəyərsiz qılmağa qalxmış və bu əsassız
sözüylə əfəndimizin mövqe və
dərəcəsini bu dünyada aşağı endirmiş və
ölümündən sonra Hz. Rəsulullahın
hörmət və risalətinin bitdiyini iddia
etmişdir. Bu inanc qətiliklə KÜFÜR'dür və
gerçəkdə zındıklık və nifaktır. (Def'u Şübhə
Ani'r Rəsul, Təhqiq Cemaatu'n Mine'l
Üləma, s. 131)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən İmam
Sübki, İbni Teymiyyənin bidətçi bilməkdən
İbni Teymiyyənin müasiri və Əhli
sünnənin çox rəngli alimlərindən İmam
Sübki (ölümü, 756), belə
yazmaqdadır: O, kitab və sünnəyə bağlılıq
kisvesi ilə İslam akaidine bidət qatmış və
İslamın erkanını yıxmışdır. O,
Müsəlmanların icmasına müxalifətə
kalkışmış və Allahın cisim olmasına və
şəxsinin mürəkkəb olduğunu xatırladacaq
sözlər söyləmişdir. Belə ki aləmin əzəli
olduğunu söyləyərək bu sözləri 73
təriqətin belə çıxmışdır.
(Tabakatu'ş Safiyyə, c. 9, s. 253; Seyfu s
Sakil, s. 177 və Ed'Dürretu'l Muziyyetu
fi'r etmə Ale İbni Teymiyyə, s. 5)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən İbni
Həcər, İbni Teymiyyənin nifaq nisbəti
verməkdədir
Əhli Sünnənin elmi erkanlarından və
mütləq hafizi olaraq qəbul edilən İbni
Həcər, İbn Teymiyyə haqqında belə
yazmaqdadır:
Əhli sünnənin böyükləri İbni Teymiyyə
haqqında fərqli görüşlərə sahibdirlər.
Bəziləri deyirlər ki İbni Teymiyyə,
Tecsim (Allahın cisim olduğu)
düşüncəsinə kaildir. Çünki 'El- Akidetu'l
Hamuyye 'kitabında Allah Təala üçün əl,
ayaq, ayaq biləyi və yüz təsəvvür
etmişdir. Bəziləri Hz. Rəsulullahın
(S.a.a) peyğəmbərlik məqamının
eksikleştirilmesine və onun əzəmətinə
müxalifətə səbəb olacaq təvəssül və
istigasede qarşı çıxdığından onu dinsiz və
zındıq olaraq saymışlar. Bəziləri Hz. Ali
(A.Ş) haqqında istifadə çirkin
sözlərdən ötəri onun münafiq olduğunu
söyləmişlər. Çünki İbni Teymiyyə
demişdir ki Ali (A.Ş) dəfələrlə xilafəti ələ
keçirmək üçün məşğul olmuş, ancaq kimsə ona
kömək etməmişdir. Yenə uşaqlıqda
İslam gətirdiyi üçün Əbu Bəkrin İslamı
Hz. Əlinin İslam'ından daha üstündür
demişdir. Ayrıca Əbu Cəhlin qızını
istəməsi də doğru deyil
demişdir. Bütün bu sözlər İbni Teymiyyənin
nifakına dəlalət edir. çünki Hz.
Elçisi Əkrəm (s.a.a) Hz. Ali (A.Ş) üçün
belə buyurmuşdur: "münafiqdən başqa
kimsə sənə düşmənlik
gütmez. "(Ed'Dureru'l Kaminet fi
A'yanu'l Maietu s şamını, c. 1, s. 155)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən Zəhəbi,
İbni Teymiyyənin təqibçilərini əcnəbi, səfil
və hiyləgər olaraq adlandırmaqdadır
Əhli sünnənin çox əhəmiyyətli alimlərindən
və eyni zamanda özüdə bir Hambeli
olan və çağının hədis və rical elmində
söz sahibi olan Zəhəbi (ölümü, 774), İbn
Teymiyeyə xitab olaraq yazdığı məktubunda
belə yazmaqdadır:
"Ey Müalicə edilməz! Sənə tabe olanlar
zındıqlıq, küfr və həlak
uçurumundadırlar ... sənə tabe olanların
əksəriyyəti geri qalmış, sığıntı, ağılı yüngül,
avam, yalançı, axmaq, əcnəbi, səfil, hiyləgər,
quru, görünüşü Saleh amma anlayış məhrumu
insanlardır. Əgər sözlərimi qəbul
etmirsə onları dene və ədalət ölçüsüylə
ölç. "
Məktubunun başqa bir yerində belə
yazmaqdadır:
"Sözlərimi qəbul edəcəyini düşünmürəm!
Öğütlerimi dinləməkdənsə ehtimal
vermirəm! Sən ki mənim dostumsan
mənə belə davranırsan düşmənlərinə
necə davranacaksın? Ağıllı, Saleh, alim
və qiymətli insanlar çoxdur. Amma sənin
dostlarının içində çirkli yalançı, cahil və
Arsızlar çox gözə batmaqdan. "(İ'lanu
Bi't- Tevbiğ, s. 77 və Tekmiletu s Seyfi
Sakil, s. 218)
Hindistanın böyük alimlərindən Əllamə
Məhəmməd Əbdürrəhman Silhetî, 1882
ilində basılan kitabında belə deyir:
İbni Teymiyyə, Vehhabîlerin böyüyü və
öncüsüdür. O Şeyhü'l-islam deyil, bidət və
âsâm, yəni pozğunluq və günahlar şeyxidir,
öndəridir. Vehhabîlerin xarab
itikatlarından ilk danışan odur. Və əslində,
bu xarab, pozğun fırkayı ortaya çıxaran
odur. Zamanından Sultan ikinci Mahmud
Han zamanına qədər, zikri və əqidələri gizli
qaldı. Sultan ikinci Mahmud Xan
zamanında, Yəmən tərəfindən [Necd'den]
Məhəmməd bin Abdülvehhab adında biri
zühur etdi. İbni Teymiyyənin ölümü ilə yox
olan, üzəri örtülən və İslam
məmləkətlərində əli qolu bağlı olan xarab
etiqadları körükleyip ortaya çıxardı. Yeni bir
din yolu tutdu. Əhli-sünnə vəl-Cema'at
məzhəbinə uyğun gəlməyən bir bidət düşərgəsi təşkil
etdi. (Seyf'ül Ebrar, s.26)
Hindistanlı əhli-sünnə alimlərindən
Mevlana Məhəmməd Fadlurresul 1849
ilində telif etdiyi əsərində belə
deyir:
Bilin ki bu İbni Teymiyyə, pis
mezhebten nəfsinə məğlub, Əhli-i
sünnədən xaric bir kimsədir. Allah Təala
üçün cəhət [yön] deyilər dedi. İmam-ı
Sübkî ona rəddiyə yazdı. Tabakatı
Sübkî'de bunlar izah edilməkdədir.
Sonradan çıxan bu təriqətin
[Vəhhabilərin] onunla çox uyğunluqları
və maraqları vardır. (Tashih'ül məsail, s.44)
Zamanın şeyhul-İslamı Allame Ebu'l-
Həsən Əli bin İsmail əl-Kunavi deyir ki:
"İbni Teymiyyə cahillerdendir, nə
dediyini düşünmür. Təvəssülə dair
ayrılığı, yəni Rəsulullaha (s.a.a)
həyatda ikən onunla təvəssül edilməsi
caiz olub, vəfatından sonra caiz olmadığı
haqqındakı düşündüyü fərqi, zahirdə
özünə İslamiyet'le şərəflənmiş
bəzəyini verən yəhudi və Samiri
taifəsinin balalarından dərk etmişdir.
Halbuki bu tayfalar, Peyğəmbərin (s.a.a)
ən böyük düşmanlarıdırlar. Həzrəti-i
Əlinin (A.Ş) hüzurunda biri,
Peyğəmbəri (s.a.a) təhqir ifadə edən bir
söz söylədiyi üçün, onu öldürmüşdür. "
"Aliyy'ül-kaari Şəfa şərhində deyir ki:
Hanbelîlerden İbni Teymiyyə, ifrata
qaçmış var. Çünki Rəsulullah
əfəndimizi ziyarət üçün səfər etməyi
haram saymışdır. Halbuki ziyarətin
yaxınlıq səbəbi olduğu bilinməkdədir.
Onu inkara qalxan üzərinə küfr ilə
hükmolunmuştur. Çünki müstəhəb
olduğunda üləmanın icmaı olan bir
şeyi haram qılmaq küfr olur. Bu,
mübah olduğunda icma olan bir şeyi
haram qılmanın da kənarında
vardır. "(s.188)
"İbni Teymiyyənin pozucu ağlı ilə
müxalifətdə olduğu hər şey, öz
uydurmasıdır. Öz fasid inancına
görə, dəf edəcək boş bir şübhə
tapa bilmədiyi zaman "O yalandır" deyə
başqa bir iddiaya keçər. Onun haqqında
"Elmi ağlından böyükdür" deyən, insaflı
davranmışdır. "(s.189)
"Mən, İbni Teymiyyənin Minhacü's-
sünnə kitabında Allahu təalaya cəhət
[Yön] isnadını təfsilatı ilə görmüş
edirəm ... Sələf-i salihinden belə
bir söz varid olmamışdır ... Əksinə [İbni
Teymiyyə] onu öz nəfsindən çıxarıb
ortaya atmış və bir çox yerdə təkrarlayıb
dayanmışdır. "(s.203)
Allame Şerif Takıyuddin Əbu Bekri'l-
Hisni ed-Dımaşki (vəfatı h.829) deyir ki:
"İbni Teymiyyənin dediyi sözdə ən
pisi və çirkini, ayrılıq məsələsidir.
Yəni, yalnız Peyğəmbərin həyatında və
hüzurunda duasına təvəssül etmək
caizdir, vəfatından sonra türbəsinin
yanında belə caiz deyil, sözüdür ki,
bunu Yəhudilər ortaya atmış və Təbii
də bu fikir üzərində davam etmişdir. "
İmam Şarani belə yazmaqdadır:
İbni Teymiyyə, təsəvvüfü inkar edər,
övliyaya, ariflərə dil uzatırdı. Kitablarını
oxumaqdan, yırtıcı heyvandan qaçar kimi
qaçmalıdır. [Tabakat-ül-kübra]
İbni Teymiyyə, Sədrəddin-i Konevi, İbni
Ərəbi kimi təsəvvüf böyüklərinə də
hücum.
İmam Süyuti belə yazır:
İbni Teymiyyə kibirliydi. Özünü
beğenirdi. Hər kəsdən üstün görünmək,
qarşısındakını kiçik hesab etmək, böyüklərlə
lağ etmək adəti idi. (Kam-ul Muarıd)
İbni Teymiyyə haşa Allahın ərşin
üstündə olduğunu isbat etmək üçün deyir
ki:
Allah istəsə, bir ağcaqanadın kürəyinə
yerleşir də, ağcaqanad Onun qüdrəti və
rübubiyyətinin lütfü ilə Onu yüklənib
qaldırar. Beləykən Allah ərşin üzərinə
necə yerleşmez? (Bəyan Telbis əl-
Cəhmiyyə, 1/568)
Bu mövzuda, Zahidü'l-Kövsəri deyir ki:
İbni Teymiyyənin Allahu Təala
haqqındakı sözü budur. Sanki
mabudunun ağcaqanadın kürəyinə oturması,
gerçək bir işmiş kimi, bunu, Allah
Təalanın, ağcaqanadın kürəyindən daha geniş
olan ərşin üzərində qərar qılmasına
dəlil olaraq irəli sürür! Allah Təala,
bundan münəzzəhdir. İbni Teymiyyə və
yandaşlarından əvvəl, insanlardan,
beləsi ağılsız bir söz söyləyən bir
kimsəni bilmirəm. Bu elə bir cinnət
gətirməkdir ki, üzərində heç bir cinnət
gətirmək yoxdur. Allah, onların
vasfettiklerinden münəzzəhdir. Ağcaqanadın
daşıdığı bir məbud təsəvvür edən biri,
həmsöhbət belə alınmaz. (Makalat-ül-
Kövsəri, 301)
İbni Teymiyyənin sakit və
dəlalətdə olduğu Seyf-ül-Cəbbar və farsça
Təlim-üs-sübyan kitabların da yazılmışdır.
Camiul-Ezher'deki Hənəfi alimlərindən
Məhəmməd Bahitin (Tathir-ül-Fuad mindən
denisil etiqad) kitabı, (Ət-təvəssül bin-
Nəbi və bis-Salihin), (Şevahid-ül-haqq),
(Cevahir-ül-bihar), (Seyf-ül-Cəbbar) və
(Tali-üs-sübyan) kitabları, İbni
Teymiyyənin dəlalətə düşdüyünü
vesikalarla isbat etməkdədir.
İbni Batute, ibni Hacər Məkki, imam-ı
Sübki, öz oğlu Abdulvehhab, İzzəddin
min cema'anın, Əbu Hayyan Zahiri, Zahid-
ül Kevseri, Yusuf-i Nebhani, imam-ı
Şarani, Əhməd bin Seyyid Zeyni Dahlan,
Şeyx-ül-İslam Mustafa Səbri Əfəndi kimi
nice alimlər İbni Teymiyyənin rəddiyyə
yazmışlar, dəlalət və küfrlərini
açıqlamışlar. Ustad Nəcib Fazıl da,
(14. əsrin irşad qütbü seyyid
Abdülhakim Arvasi, "İbni Teymiyyə dini
içindən zədələyən mülhid "demişdir)
deyir.
İbni Teymiyyənin Dal və mudil olduğu,
Savi təfsiri 107. səhifəsində da yazılmışdır.
İbni Teymiyyənin sözlərinin qiyməti
yoxdur. O, dalalettedir və müsəlmanları
dəlalətə sürükləyir.
Müsəlmanların icmasından ayrılmış,
bidət yolunu tutmuşdur. İslam alimləri,
onun dəlalətdə [pozğun] olduğunu,
sözbirliyi ilə vermişdir. Kutbüd-Berdiri,
Şərhi Muhtasarda, bunu uzun
yazmaqdadır. (Tahir Məhəmməd
Süleyman - Zahiretül-Fıkhıl-kübra)
Teymiyeni Deli olaraq adlandırmaqdadır
Faslı məşhur səyyah səfər namesinde belə
yazmaqdadır: "Dimeşk'te (Şam) böyük
Hambeli fəqihlərindən İbni Teymiyyə
adında birini gördüm. Müxtəlif fənlər
danışırdı, ancaq ağlı yerində deyildi.
(Rihlət İbn Betute, c. 1, s. 57)
Əhli sünnənin böyük alimlərindən Şevkani,
İbni Teymiyyənin "Şeyxülislam" deyilməsinin
küfr olduğunu söyləməkdədir.
Məhəmməd Buxari Hənəfi (ölümü 841),
İbni Teymiyyənin bidət və tekfirini
kitabında açıqca ifadə və belə
deməkdədir: Hər kim İbni Teymiyyənin
"Şeyxülislam" təbirini istifadə etsə
"KAFİR" dir. (Bedrü't Tali ", c. 2, s. 260)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən İbni
Həcər Məkki, İbni Teymiyyənin Azğın və
yoldan çıxarıcı olaraq xatırlamaqdadır.
Əhli sünnənin böyük alimlərindən İbni
Həcəri Məkki (Ölümü, 974), İbn Teymiyyə
haqqında bunları yazır: Allah onu
rəzil, azğın, kor və kar qərar etmişdir.
Əhli sünnənin böyükləri və Şafii, Maliki və
Hənəfi müasirləri onun düşüncə və
sözlərinin fasid olduğunu tasrih
etmişlər ... İbni Teymiyyənin sözləri
dəyərsizdir. Bidət çıxaran, azğın, azğın
edici və mötədil olmayan biridir. Allah, ona
(Rəhmətiylə deyil) ədalətiylə davransın və
bizləri onun pis inanclarından və
gedişindən qorusun. (Əl- Fətava
Hədisiyə, s. 86)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən Qazı
Şafii, İbni Teymiyyə təqibçilərinin, qanının
halal olduğunu söyləməkdədir.
Əhli sünnənin iki böyük alimi İbni Həcər
Əsqəlani (Ölümü, 852) və Şevkani
(Ölümü, 1255) belə yazmışlar: Qazı
Şafii Dəməşq, Şamda belə bir duyuru
edilməsini əmr etmişdir: Hər kim İbni
Teymiyyənin etiqadına inanırsa qanı və
malı halaldır. (Ed Dayanarıl kamini, c. 1,
s. 147; Əl- Bedru't Tali ", c. 1, s. 67 və
Mir'tu'l Cenan, c. 2, s. 242)
Əhli sünnənin böyük alimlərindən hisni
Dımeşki, İbni Teymiyyənin Zındık olduğunu
söyləməkdədir
Hisni Dımeşki belə yazmaqdadır: Elm
dəryası olaraq vasıflandırılan İbni
Teymiyeni, Bəzi böyük öncülermutlak
zındıq (mülhid) olaraq sayırlar.
Böyük alimlərin onu bu şəkildə
vasıflandırmasının səbəbi isə onlar, İbni
Teymiyyənin bütün əsərlərini araşdırmış və
səhih bir inanca gəlmişlər ki İbni
Teymiyyə, bir çox yerdə bəzi
Müsəlmanları təkfir etməkdə və bəzi
yerlərdə isə onları azğın bilir.
İbni Teymiyyənin kitabları Haqq Təalanın
məxluqata bənzədilməsi və Bari "
Təalanın şəxsinin cismə təşbeh
verilməsiylə doludur. Eyni şəkildə
Rəsuli-Əkrəmin (s.a.a), Şeyheyne (Əbu
Bəkir və Ömər) dil uzatmaqda və
Abdullah Bin Abbası təkfir edir.
ibni Teymiyyə, İbn Abbası mülhid,
Abdullah İbni Öməri günahkar, azğın və
bidətçi saymaqdadır. Bu sözlərini Sıratu'l
Müstəqim kitabında ifadə etmişdir.
(Def'u Şübhə Ani'r Rəsul, Təhqiq
Cemaatu'n Mine'l Üləma, s. 125)
Hins Dımeşki, başqa bir yerdə belə
yazmaqdadır: İbni Teymiyyə demişdir ki
hər kim ölü birindən və ya uzaqdakı
birindən mədət ümid etsəniz ... zalım, azğın
və müşrikdir.
İbni Teymiyyənin bu sözlərindən insanın
bədəni titrəməkdədir. Bu söz, Harranı
Zındık'ı İbni Teymiyyənin əvvəl heç bir
zaman və heç bir yerdə heç kimin
ağzından çıxmamışdır. Bu cahil və quru
zındıq, Ömərin hekayəsini çirkli niyyətinə
qovuşmaq üçün özünə vəsilə qərar
qılmış və əvvəl və axır əfəndisi olan
Hz. Rəsuli-Əkrəmin (s.a.a) mövqesini
dəyərsiz qılmağa qalxmış və bu əsassız
sözüylə əfəndimizin mövqe və
dərəcəsini bu dünyada aşağı endirmiş və
ölümündən sonra Hz. Rəsulullahın
hörmət və risalətinin bitdiyini iddia
etmişdir. Bu inanc qətiliklə KÜFÜR'dür və
gerçəkdə zındıklık və nifaktır. (Def'u Şübhə
Ani'r Rəsul, Təhqiq Cemaatu'n Mine'l
Üləma, s. 131)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən İmam
Sübki, İbni Teymiyyənin bidətçi bilməkdən
İbni Teymiyyənin müasiri və Əhli
sünnənin çox rəngli alimlərindən İmam
Sübki (ölümü, 756), belə
yazmaqdadır: O, kitab və sünnəyə bağlılıq
kisvesi ilə İslam akaidine bidət qatmış və
İslamın erkanını yıxmışdır. O,
Müsəlmanların icmasına müxalifətə
kalkışmış və Allahın cisim olmasına və
şəxsinin mürəkkəb olduğunu xatırladacaq
sözlər söyləmişdir. Belə ki aləmin əzəli
olduğunu söyləyərək bu sözləri 73
təriqətin belə çıxmışdır.
(Tabakatu'ş Safiyyə, c. 9, s. 253; Seyfu s
Sakil, s. 177 və Ed'Dürretu'l Muziyyetu
fi'r etmə Ale İbni Teymiyyə, s. 5)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən İbni
Həcər, İbni Teymiyyənin nifaq nisbəti
verməkdədir
Əhli Sünnənin elmi erkanlarından və
mütləq hafizi olaraq qəbul edilən İbni
Həcər, İbn Teymiyyə haqqında belə
yazmaqdadır:
Əhli sünnənin böyükləri İbni Teymiyyə
haqqında fərqli görüşlərə sahibdirlər.
Bəziləri deyirlər ki İbni Teymiyyə,
Tecsim (Allahın cisim olduğu)
düşüncəsinə kaildir. Çünki 'El- Akidetu'l
Hamuyye 'kitabında Allah Təala üçün əl,
ayaq, ayaq biləyi və yüz təsəvvür
etmişdir. Bəziləri Hz. Rəsulullahın
(S.a.a) peyğəmbərlik məqamının
eksikleştirilmesine və onun əzəmətinə
müxalifətə səbəb olacaq təvəssül və
istigasede qarşı çıxdığından onu dinsiz və
zındıq olaraq saymışlar. Bəziləri Hz. Ali
(A.Ş) haqqında istifadə çirkin
sözlərdən ötəri onun münafiq olduğunu
söyləmişlər. Çünki İbni Teymiyyə
demişdir ki Ali (A.Ş) dəfələrlə xilafəti ələ
keçirmək üçün məşğul olmuş, ancaq kimsə ona
kömək etməmişdir. Yenə uşaqlıqda
İslam gətirdiyi üçün Əbu Bəkrin İslamı
Hz. Əlinin İslam'ından daha üstündür
demişdir. Ayrıca Əbu Cəhlin qızını
istəməsi də doğru deyil
demişdir. Bütün bu sözlər İbni Teymiyyənin
nifakına dəlalət edir. çünki Hz.
Elçisi Əkrəm (s.a.a) Hz. Ali (A.Ş) üçün
belə buyurmuşdur: "münafiqdən başqa
kimsə sənə düşmənlik
gütmez. "(Ed'Dureru'l Kaminet fi
A'yanu'l Maietu s şamını, c. 1, s. 155)
Əhli Sünnənin böyük alimlərindən Zəhəbi,
İbni Teymiyyənin təqibçilərini əcnəbi, səfil
və hiyləgər olaraq adlandırmaqdadır
Əhli sünnənin çox əhəmiyyətli alimlərindən
və eyni zamanda özüdə bir Hambeli
olan və çağının hədis və rical elmində
söz sahibi olan Zəhəbi (ölümü, 774), İbn
Teymiyeyə xitab olaraq yazdığı məktubunda
belə yazmaqdadır:
"Ey Müalicə edilməz! Sənə tabe olanlar
zındıqlıq, küfr və həlak
uçurumundadırlar ... sənə tabe olanların
əksəriyyəti geri qalmış, sığıntı, ağılı yüngül,
avam, yalançı, axmaq, əcnəbi, səfil, hiyləgər,
quru, görünüşü Saleh amma anlayış məhrumu
insanlardır. Əgər sözlərimi qəbul
etmirsə onları dene və ədalət ölçüsüylə
ölç. "
Məktubunun başqa bir yerində belə
yazmaqdadır:
"Sözlərimi qəbul edəcəyini düşünmürəm!
Öğütlerimi dinləməkdənsə ehtimal
vermirəm! Sən ki mənim dostumsan
mənə belə davranırsan düşmənlərinə
necə davranacaksın? Ağıllı, Saleh, alim
və qiymətli insanlar çoxdur. Amma sənin
dostlarının içində çirkli yalançı, cahil və
Arsızlar çox gözə batmaqdan. "(İ'lanu
Bi't- Tevbiğ, s. 77 və Tekmiletu s Seyfi
Sakil, s. 218)
Hindistanın böyük alimlərindən Əllamə
Məhəmməd Əbdürrəhman Silhetî, 1882
ilində basılan kitabında belə deyir:
İbni Teymiyyə, Vehhabîlerin böyüyü və
öncüsüdür. O Şeyhü'l-islam deyil, bidət və
âsâm, yəni pozğunluq və günahlar şeyxidir,
öndəridir. Vehhabîlerin xarab
itikatlarından ilk danışan odur. Və əslində,
bu xarab, pozğun fırkayı ortaya çıxaran
odur. Zamanından Sultan ikinci Mahmud
Han zamanına qədər, zikri və əqidələri gizli
qaldı. Sultan ikinci Mahmud Xan
zamanında, Yəmən tərəfindən [Necd'den]
Məhəmməd bin Abdülvehhab adında biri
zühur etdi. İbni Teymiyyənin ölümü ilə yox
olan, üzəri örtülən və İslam
məmləkətlərində əli qolu bağlı olan xarab
etiqadları körükleyip ortaya çıxardı. Yeni bir
din yolu tutdu. Əhli-sünnə vəl-Cema'at
məzhəbinə uyğun gəlməyən bir bidət düşərgəsi təşkil
etdi. (Seyf'ül Ebrar, s.26)
Hindistanlı əhli-sünnə alimlərindən
Mevlana Məhəmməd Fadlurresul 1849
ilində telif etdiyi əsərində belə
deyir:
Bilin ki bu İbni Teymiyyə, pis
mezhebten nəfsinə məğlub, Əhli-i
sünnədən xaric bir kimsədir. Allah Təala
üçün cəhət [yön] deyilər dedi. İmam-ı
Sübkî ona rəddiyə yazdı. Tabakatı
Sübkî'de bunlar izah edilməkdədir.
Sonradan çıxan bu təriqətin
[Vəhhabilərin] onunla çox uyğunluqları
və maraqları vardır. (Tashih'ül məsail, s.44)
Zamanın şeyhul-İslamı Allame Ebu'l-
Həsən Əli bin İsmail əl-Kunavi deyir ki:
"İbni Teymiyyə cahillerdendir, nə
dediyini düşünmür. Təvəssülə dair
ayrılığı, yəni Rəsulullaha (s.a.a)
həyatda ikən onunla təvəssül edilməsi
caiz olub, vəfatından sonra caiz olmadığı
haqqındakı düşündüyü fərqi, zahirdə
özünə İslamiyet'le şərəflənmiş
bəzəyini verən yəhudi və Samiri
taifəsinin balalarından dərk etmişdir.
Halbuki bu tayfalar, Peyğəmbərin (s.a.a)
ən böyük düşmanlarıdırlar. Həzrəti-i
Əlinin (A.Ş) hüzurunda biri,
Peyğəmbəri (s.a.a) təhqir ifadə edən bir
söz söylədiyi üçün, onu öldürmüşdür. "
"Aliyy'ül-kaari Şəfa şərhində deyir ki:
Hanbelîlerden İbni Teymiyyə, ifrata
qaçmış var. Çünki Rəsulullah
əfəndimizi ziyarət üçün səfər etməyi
haram saymışdır. Halbuki ziyarətin
yaxınlıq səbəbi olduğu bilinməkdədir.
Onu inkara qalxan üzərinə küfr ilə
hükmolunmuştur. Çünki müstəhəb
olduğunda üləmanın icmaı olan bir
şeyi haram qılmaq küfr olur. Bu,
mübah olduğunda icma olan bir şeyi
haram qılmanın da kənarında
vardır. "(s.188)
"İbni Teymiyyənin pozucu ağlı ilə
müxalifətdə olduğu hər şey, öz
uydurmasıdır. Öz fasid inancına
görə, dəf edəcək boş bir şübhə
tapa bilmədiyi zaman "O yalandır" deyə
başqa bir iddiaya keçər. Onun haqqında
"Elmi ağlından böyükdür" deyən, insaflı
davranmışdır. "(s.189)
"Mən, İbni Teymiyyənin Minhacü's-
sünnə kitabında Allahu təalaya cəhət
[Yön] isnadını təfsilatı ilə görmüş
edirəm ... Sələf-i salihinden belə
bir söz varid olmamışdır ... Əksinə [İbni
Teymiyyə] onu öz nəfsindən çıxarıb
ortaya atmış və bir çox yerdə təkrarlayıb
dayanmışdır. "(s.203)
Allame Şerif Takıyuddin Əbu Bekri'l-
Hisni ed-Dımaşki (vəfatı h.829) deyir ki:
"İbni Teymiyyənin dediyi sözdə ən
pisi və çirkini, ayrılıq məsələsidir.
Yəni, yalnız Peyğəmbərin həyatında və
hüzurunda duasına təvəssül etmək
caizdir, vəfatından sonra türbəsinin
yanında belə caiz deyil, sözüdür ki,
bunu Yəhudilər ortaya atmış və Təbii
də bu fikir üzərində davam etmişdir. "
İmam Şarani belə yazmaqdadır:
İbni Teymiyyə, təsəvvüfü inkar edər,
övliyaya, ariflərə dil uzatırdı. Kitablarını
oxumaqdan, yırtıcı heyvandan qaçar kimi
qaçmalıdır. [Tabakat-ül-kübra]
İbni Teymiyyə, Sədrəddin-i Konevi, İbni
Ərəbi kimi təsəvvüf böyüklərinə də
hücum.
İmam Süyuti belə yazır:
İbni Teymiyyə kibirliydi. Özünü
beğenirdi. Hər kəsdən üstün görünmək,
qarşısındakını kiçik hesab etmək, böyüklərlə
lağ etmək adəti idi. (Kam-ul Muarıd)
İbni Teymiyyə haşa Allahın ərşin
üstündə olduğunu isbat etmək üçün deyir
ki:
Allah istəsə, bir ağcaqanadın kürəyinə
yerleşir də, ağcaqanad Onun qüdrəti və
rübubiyyətinin lütfü ilə Onu yüklənib
qaldırar. Beləykən Allah ərşin üzərinə
necə yerleşmez? (Bəyan Telbis əl-
Cəhmiyyə, 1/568)
Bu mövzuda, Zahidü'l-Kövsəri deyir ki:
İbni Teymiyyənin Allahu Təala
haqqındakı sözü budur. Sanki
mabudunun ağcaqanadın kürəyinə oturması,
gerçək bir işmiş kimi, bunu, Allah
Təalanın, ağcaqanadın kürəyindən daha geniş
olan ərşin üzərində qərar qılmasına
dəlil olaraq irəli sürür! Allah Təala,
bundan münəzzəhdir. İbni Teymiyyə və
yandaşlarından əvvəl, insanlardan,
beləsi ağılsız bir söz söyləyən bir
kimsəni bilmirəm. Bu elə bir cinnət
gətirməkdir ki, üzərində heç bir cinnət
gətirmək yoxdur. Allah, onların
vasfettiklerinden münəzzəhdir. Ağcaqanadın
daşıdığı bir məbud təsəvvür edən biri,
həmsöhbət belə alınmaz. (Makalat-ül-
Kövsəri, 301)
İbni Teymiyyənin sakit və
dəlalətdə olduğu Seyf-ül-Cəbbar və farsça
Təlim-üs-sübyan kitabların da yazılmışdır.
Camiul-Ezher'deki Hənəfi alimlərindən
Məhəmməd Bahitin (Tathir-ül-Fuad mindən
denisil etiqad) kitabı, (Ət-təvəssül bin-
Nəbi və bis-Salihin), (Şevahid-ül-haqq),
(Cevahir-ül-bihar), (Seyf-ül-Cəbbar) və
(Tali-üs-sübyan) kitabları, İbni
Teymiyyənin dəlalətə düşdüyünü
vesikalarla isbat etməkdədir.
İbni Batute, ibni Hacər Məkki, imam-ı
Sübki, öz oğlu Abdulvehhab, İzzəddin
min cema'anın, Əbu Hayyan Zahiri, Zahid-
ül Kevseri, Yusuf-i Nebhani, imam-ı
Şarani, Əhməd bin Seyyid Zeyni Dahlan,
Şeyx-ül-İslam Mustafa Səbri Əfəndi kimi
nice alimlər İbni Teymiyyənin rəddiyyə
yazmışlar, dəlalət və küfrlərini
açıqlamışlar. Ustad Nəcib Fazıl da,
(14. əsrin irşad qütbü seyyid
Abdülhakim Arvasi, "İbni Teymiyyə dini
içindən zədələyən mülhid "demişdir)
deyir.
İbni Teymiyyənin Dal və mudil olduğu,
Savi təfsiri 107. səhifəsində da yazılmışdır.
İbni Teymiyyənin sözlərinin qiyməti
yoxdur. O, dalalettedir və müsəlmanları
dəlalətə sürükləyir.
Müsəlmanların icmasından ayrılmış,
bidət yolunu tutmuşdur. İslam alimləri,
onun dəlalətdə [pozğun] olduğunu,
sözbirliyi ilə vermişdir. Kutbüd-Berdiri,
Şərhi Muhtasarda, bunu uzun
yazmaqdadır. (Tahir Məhəmməd
Süleyman - Zahiretül-Fıkhıl-kübra)
Комментариев нет:
Отправить комментарий